Kerstverhaal - Abraham en de Wijzen uit het oosten

Wat is het donker ’s nachts! Bijna álle mensen slapen dan. Maar misschien lig jij soms ook weleens wakker. Wat is het dan stil! Als je je gordijnen een beetje aan de kant schuift kun je de donkere nacht zien. Als er geen wolken zijn, zie je de prachtige sterren schitteren aan de lucht.

In ons land staan de straatlantaarns vaak aan. Of er branden andere lichten. Hoe meer licht er is, hoe minder sterren je kunt zien. Maar ze zijn er wel! Ontelbaar veel!
Misschien ben je weleens op vakantie geweest in een land waar het ’s nachts héél donker is. Waar geen lichten branden. Wat kun je dan ontzettend veel sterren zien aan de donkere hemel. Wij kunnen ze onmogelijk tellen. Het zijn duizenden, miljoenen, miljarden sterren. Prachtig! Wat kan je er stil van worden als je dát ziet!
Al die sterren heeft God gemaakt tot Zijn eer. Wat is de Heere machtig! En van ál die sterren kent de Heere van elk hun naam. Hij heeft ze geschapen. Ál die sterren waren er in één ogenblik! Omdat God sprak. Wat een wonder!

In Israël is het ook donker, het is nacht. Abraham is in zijn tent. Zijn tent staat vlakbij een grote eikenboom in Hebron. Buiten is het donker. En in het hart van Abraham? Daar is het ook al donker. Daar lijkt het ook wel nacht. Abraham is verdrietig. En ook bang. Abraham heeft gevochten en de Heere heeft hem de overwinning gegeven. Maar ook al heeft hij gewonnen en zijn de vijanden verjaagd, ze zijn er nog wel. Zouden ze nog eens oorlog gaan voeren?

Weet je waar Abraham óók aan moet denken? Hij denkt aan de belofte van de Heere. De Heere heeft hem een zoon beloofd. En eens zal uit de familie van zijn zoon de grote Koning geboren worden. De Heere Jezus.

Maar nog steeds heeft hij geen zoon. Wat duurt het lang! Hoe zal het ooit moeten gaan?
Zonder zoon is ook zonder Zaligmaker. Dan zou er geen Zaligmaker zijn van de zonden. En dát maakt Abraham zo verdrietig. Abraham verlangt zo erg naar de Heere Jezus, Die komen zal.

Maar hoor eens! De Heere gaat spreken tegen Abraham: Vreest niet, Abram! Ik ben u een schild, uw loon zeer groot.
Hoor je dat? De Heere gaat Abraham troosten.
De Heere weet dat Abraham een poosje geleden gevochten heeft. Abraham heeft oorlog gevoerd. En… de Heere heeft hem laten winnen.
Nu wil de Heere zeggen: Abraham, het schild wat jij gebruikte in de oorlog, heeft je leven beschermd.
Zo wil Ik jou beschermen. Ik ben de God van jouw leven.
Abraham luistert eerbiedig naar wat de Heere tot hem spreekt. Ook denkt Abraham aan de belofte van de Heere over de zoon die hij zou krijgen.
Meteen heeft hij een vraag. Hoor maar wat hij zegt: Heere, HEERE! Wat zult U mij geven, daar ik zonder kinderen heenga?
Wat zult U mij geven als ik zonder kinderen sterf? Zal mijn knecht alles krijgen? U hebt mij geen zoon gegeven. Zal mijn knecht dan de erfenis krijgen?
Nee. Zegt de Heere. Wat Ik beloof, dat doe ik ook!
Je zult een zoon krijgen. En jouw eigen zoon zal de erfenis krijgen! Uit jouw zoon zal eens de Zaligmaker geboren worden.

En kijk eens! Wat gebeurd er dan? De Heere zegt: Ga maar eens mee Abraham. Kom je tent maar eens uit. Abraham slaat het tentdoek weg en dan staat hij buiten. Abraham, zegt de Heere, kijk nu eens omhoog en tel de sterren.
In Israël was het aardedonker, inktzwart. Dan fonkelden de sterren zó prachtig aan de hemel. O, Abraham ziet ze. En nu mag hij ze ook gaan tellen als hij ze tellen kan. Hoeveel sterren zou jij kunnen tellen? 10? 50? 1000 sterren?
Abraham raakt de tel kwijt! Het zijn er zó veel. Ontelbaar! Maar de Heere weet wel hoeveel het er zijn. Hij heeft ze alle geteld.
Wij kunnen ze niet tellen. En Abraham ook niet. Abraham kan eraan beginnen, maar het lukt hem niet. Daar staat Abraham, onder die donkere hemel. Dan zegt de Heere tegen hem: zo zal uw zaad zijn! Zo groot zal uw familie worden. Wat een wonder! Wat een blijdschap! Blijdschap in het hart van Abraham. Hij gelooft wat de Heere zegt. Hij zál een zoon krijgen. En uit die familie zal de Zaligmaker geboren worden. De Zoon van God!
Weet je wie ook bij die familie mogen horen? Alle mensen die een nieuw hart van de Heere hebben gekregen. Wat een wonder!

Misschien denk je nu wel: kan ik ook nog een kind van de Heere worden? Kan ik nog een nieuw hart krijgen? Kijk dan vanavond eens naar buiten. Ik hoop natuurlijk dat er sterren te zien zijn. Kijk anders maar een andere avond. Als je de sterren ziet, mag je aan deze geschiedenis denken. Want zoveel sterren als er aan de hemel staan, zoveel mensen zullen er bekeerd worden. Zoveel kinderen kunnen er een plaats krijgen bij de Heere! Vraag maar aan de Heere of jij ook een plaats mag krijgen bij Hem.

Het was zo donker. Donker in het leven van Abraham. Maar nu is Abraham niet bang en verdrietig meer. De Heere heeft het weer licht gemaakt in zijn hart.
Niet alléén bij Abraham. Let maar op.

Het is heel veel jaren later. In het oosten is het avond. Er staat een groepje mannen buiten. Ze kijken omhoog. Wat zien ze vanavond weer mooie sterren! Het zijn wijze mannen. Ze hebben heel veel geleerd uit oude boeken. Daardoor zijn ze erg knap geworden. Ze kijken veel naar de sterren. Dat doen ze omdat ze ook van de sterren veel willen leren.
Als alle andere mensen slapen, dan lopen zij nog buiten in het donker van de nacht. Ze kijken goed. Want misschien zien ze wel weer een niéuwe ster! Soms zien ze iets bijzonders. Dan vertellen ze het aan elkaar. Zo zijn ze ook deze avond weer buiten te vinden.

Opeens roept één van hen: O, kijk eens, kijk daar eens! Daar, in de verte! Hij wijst met zijn hand naar de lucht. Daar, vlak boven de bergen. Daar is een nieuwe ster tevoorschijn gekomen! Wat is hij groot. En mooi! Wat geeft hij veel licht!
Zo’n mooie, heldere ster hebben ze nog nooit gezien! Hij schittert zo prachtig tussen de andere sterren dat je er wel naar móet kijken.
De andere wijzen mannen kijken er nu ook vol bewondering naar. Zo’n mooie ster heeft vast iets te betekenen, zegt er één. Er is vast iets belangrijks gebeurd. Een andere wijze zegt: Er is zeker ergens een koning geboren. Een Koning die nog machtiger zal worden dan alle andere koningen.
Ja, ze hebben weleens gehoord dat bij het Joodse volk de Messias geboren zal worden. Hoe de wijzen dat wisten, dat weten wij niet precies. Maar ze wisten het wel. En nu ze deze ster aan de hemel zien, denken ze daar weer aan.

Laten we naar Hem toe gaan! Zegt een van de mannen. Zullen we op reis gaan naar Jeruzalem? Daar staat het paleis van de koning. Daar zal hij vast geboren zijn. Dat is goed zeggen de mannen tegen elkaar.
Maar… die wijze mannen wonen toch in het oosten? Dan is de koning van de Joden toch niet hún koning? Waarom gaan de wijzen dan op zoek naar Die Koning? Waarom zouden ze op reis gaan om een vreemde Koning eer te geven?
Waarom willen die wijzen toch zo’n lange, gevaarlijke reis maken? Ja, want in de woestijn waren ook rovers. Ze konden wel worden aangevallen door de rovers.

Toch willen ze op reis. Dat komt, omdat ze geen aardse koning zoeken. Maar een hemelse Koning. Er komt een verlangen in hun hart om Hem te zoeken en te aanbidden. Dat werkt de Heere in hun hart. In het donker van de nacht scheen het licht van de ster op de wijzen. Maar in hun donkere hart wordt het ook licht. Dat werkt de Heilige Geest. Ze mogen het in hun hart geloven: De Messias, het Koningskind is geboren!

Als de Heere in jou hart gaat werken, dan ga je ook zoeken. Als je naar jezelf kijkt, zie je alleen maar zonde en schuld. Dan is het donker in je hart. Jou zonde zijn zó groot. Wat je ook doet, je kunt jezelf niet verlossen. De Heilige Geest leert je dat je Iemand anders nodig hebt. Dat is de Heere Jezus.
Dan mag je bidden: Heere, leert U mij wie ik ben. En leert U mij Wie U bent.
Als de Heere leert wie jij bent en Wie Hij is, krijg je verdriet over je zonden én krijg je heimwee naar God. Als je zo verdrietig bent, verlang je naar troost. Dat bergrijp je wel.
Ben jij ellendig en ongelukkig? Is het ook in jou hart donker? De Heere Jezus is dé Zaligmaker, Die gelukkig maakt. Alles wat je nodig hebt, moet je bij Hém zoeken. Als jij niets hebt, wil de Heere jou alles geven wat je nodig hebt. Uit genade, om niet.

Het is een poosje later. De mannen maken alles klaar voor de reis. Het is een reis van wel een paar weken lang. Wat zouden ze allemaal nodig hebben voor zo’n lange reis? Kamelen, genoeg te eten en te drinken. Maar ook warme dekens en tenten om in de koude woestijn nacht te slapen. Ja, want soms vriest het zelfs in de nacht. Ze hebben hout bij zich om een vuur te stoken. Ook nemen ze dure geschenken mee. Gouden bekers en schalen, flessen met kostbare zalf en geurige olie.
Als ze alles verzameld hebben binden ze de spullen op hun kamelen.
Ja, je begrijpt het al. Het is een hele karavaan die daar op weg gaat naar Jeruzalem. Ze klimmen op hun kamelen en daar gaan ze. Na een poosje rijden ze in de brandende hitte van de woestijn. De reis gaat door valleien, langs rotsen, via kloven en over de zandduinen, steeds dieper de woestijn in. Maar ze gaan door! Ze geloven vast dat de God van Israël hen zal bewaren op de gevaarlijke reis. Ze willen Die Koning ontmoeten. Ze kunnen niet meer in het oosten blijven. Ze hebben de ster gezien, dat heeft hun hoop gegeven en een verlangen. Daarom gaan ze op zoek naar Hem. Ze willen Hem aanbidden!

Wat een lange reis is het! Wat is het ver naar Israël! … Eindelijk zien ze in de verte Jeruzalem liggen. Wat zijn ze blij! Jeruzalem... Zouden ze daar de geboren Koning vinden? Gelukkig, ze zijn er bijna! Het zal wel feest zijn in Jeruzalem. Feest voor de Koning Die geboren is.
Maar… is het wel feest?
Na een poosje rijden ze door de poorten van Jeruzalem de stad binnen.
Meneer, mag ik wat vragen? Weet u misschien waar de geboren Koning is? De man kijkt verbaast. Hij schudt zijn hoofd. Een geboren Koning? Nee, niet van gehoord.
Luister eens! Mogen wij wat vragen? Waar kunnen wij de geboren Koning vinden? De Koning van de ster die wij zagen in het oosten. Hoor je het? De wijzen vragen niet óf er een Koning geboren is. Nee, ze geloven het vast en zeker!
Maar de mensen antwoorden: Een Koning? Een ster? Helemaal geen bijzondere ster gezien. En ook geen geboren Koning hoor!
De wijzen vragen en zoeken. Maar niemand die het weet. Zouden ze de geboren Koning wel vinden?
Ja hoor, daar zorgt de Heere voor! De Heere zegt Zelf in Zijn Woord: Bidt, en u zal gegeven worden. Zoekt, en gij zult vinden. Klopt, en u zal opengedaan worden.

De mensen in de straten van Jeruzalem lopen druk met elkaar te praten. Heb je het al gehoord? Zeggen ze tegen elkaar. Er is een karavaan de stad in gekomen met heel rijke mannen. Ze komen niet om iets te kopen of te verkopen. Maar ze zoeken een Koning, Die hier geboren is! Overal wordt het rond verteld.
De een zegt dat het erg wijze mannen zijn. Een ander verteld dat ze dure geschenken bij zich hebben. Weer een ander vertelt over de ster die de wijzen gezien hebben. Sommigen zeggen zelfs dat de Messias geboren is. Maar niemand weet precies wat er aan de hand is. De mensen in Jeruzalem zijn ontroerd.

Zijn de mensen uit Jeruzalem dan ook meteen op zoek gegaan? Hebben zij ook zo’n groot verlangen naar de Heere Jezus Die komen zou? Nee, ze zijn niet op zoek gegaan. Ze zijn even ontroerd geweest toen ze over Hem hoorden. Maar ze hebben de Heere Jezus niet nodig in hun hart.

In de grote, prachtige zaal van koning Herodes is het heel stil… De koning zit op zijn troon. Zijn dienaren staan naast hem. Ze hebben het nieuws verteld.
‘Koning Herodes: er zijn wijzen mannen in de stad gekomen en ze vragen naar de geboren Koning! Wat schrikt koning Herodes! Hij schrikt ontzettend! De Koning van de Joden? Die Koning zal hem vast van de troon af stoten! Hij heeft er wel over gehoord. De Joden verwachten een Koning, de beloofde Messias. De Joden hebben hem verteld dat Díe Koning de Romeinen weg zou jagen. O, dan zullen ze hem ook wegjagen! Maar dát wil Herodes niet. Hij moet koning blijven. Hij heeft zelfs zijn eigen zonen gedood om zelf koning te blijven.
Maar… Herodes laat niet merken dat hij geschrokken is. Hij roept zijn knechten en zegt: Jullie moeten naar de tempel gaan en zeg dat de schriftgeleerden en hogepriesters bij mij in het paleis moeten komen.

Daar komen ze. Bij de bange koning die op de troon zit. Maar dat laat hij ook aan hen niet merken!
Waar zal de Messias, de Christus geboren worden? Vraagt Herodes.
Die vraag is niet zo moeilijk. Ze weten het meteen. In Bethlehem, in Judea! Dat is door de profeet Micha geschreven, zeggen ze.
Zijn de schriftgeleerden en hogepriesters nu ook ontroerd? Gaan ze ook op zoek naar de beloofde Messias? Nee, ze zijn niet verbaasd. Zij gaan ook niet op zoek. Koning Herodes heeft hen een vraag gesteld en ze hebben netjes antwoord gegeven. De hele week waren ze bezig met hun godsdienst. Ze wisten veel. Ze wisten ook veel van de Messias Die komen zou. Ze leefden keurig netjes. Maar… het is zo kil, zo koud in hun hart. Het gaat hun niet om vergeving van hun zonden. Ze hebben geen Zaligmaker nodig.

En de wijzen uit het oosten? Ze dwalen nog steeds door de straten van Jeruzalem. Ze weten nog steeds niet waar ze de geboren Koning kunnen vinden.

Maar na een poosje komt een knecht van koning Herodes. Wijzen, jullie moeten bij de koning komen. Maar niemand mag het weten! Daar gaan ze het prachtige paleis van koning Herodes binnen. Zouden ze nu te weten komen waar de geboren Koning is?
De schriftgeleerden en hogepriesters zijn weer weg. Koning Herodes zit op zijn troon. Zachtjes vraagt hij: Wanneer zagen jullie toch die mooie ster? Hoelang is dat geleden? Vertel het heel precies!
De wijzen vertellen alles. Dan zegt Herodes. De geboren Koning is niet hier. Hij is in Bethlehem, een dorpje verderop. Ik weet niet precies waar jullie Hem kunnen vinden. Maar ik heb een plan. Als jullie Hem aangebeden hebben, kom dat terug. En vertel waar Hij is. Dan ga ik ook naar Bethlehem. Om te aanbidden.
De wijzen gaan het paleis weer uit. Ze reizen weer verder. Daar gaan ze, door de straten, door de poort. Ze gaan uit Jeruzalem. Op weg naar de geboren Koning. Op weg naar Bethlehem. Daar moet de geboren Koning zijn! Maar wáár is Hij precies? Waar zullen ze Hem moeten zoeken? Ze hebben geen oude boeken waarin ze het kunnen opzoeken. Er is geen koning, schriftgeleerde of overpriester die het hun vertelt.
Het wordt avond. De lucht wordt donker, daar dicht bij Bethlehem.

Maar dan… Dan roept een van de mannen: Kijk eens, kijk nou eens! Hij wijst met zijn hand naar de lucht. De andere mannen kijken ook. Daar zien ze de ster weer! Die schitterende, heldere, grote ster!
Die ster die ze maar één keer zagen. Nu zien ze hem opnieuw! Díe ster wijst hun de weg. Díe ster gaat hun voor. En kijk eens: de ster blijft staan. Recht boven een huis. Geen paleis. Nee, een gewoon huis in het dorpje Bethlehem.

De wijze mannen komen bij het huis. Ze trekken aan de teugels. Ze tikken tegen de rug van hun kamelen. De kamelen zakken door hun knieën. De wijzen stappen af en kloppen op de deur. De deur gaat open. En dan mogen ze naar binnen. Ze kunnen niet langer meer buiten blijven. Als ze in het huis komen, vinden ze daar het Kind… Heel eerbiedig vallen ze op hun knieën. Dit is de Heere Jezus. Dit is de Zaligmaker. De levende Koning Die eeuwig voor hen zal zorgen. Hij kan hun zonden wegnemen. Ze aanbidden Hem. O, het is net alsof dat Kind tegen hen zegt: Ik ben ook voor jullie gekomen. Jullie hebben Mij met je hart gezocht! En Mijn Vader heeft jullie bij Mij gebracht. Ik ben jullie Zaligmaker! Er is grote dankbaarheid in hun hart. En dan gaan hun tassen open. Kijk eens wat er uit komt: Goud, wierrook en mirre! Het beste en mooiste uit hun land.
Als ze Hem aangebeden hebben, gaan ze weer naar huis.

Ook nu ze naar huis gaan zorgt de Heere voor hen. Want de Heere spreekt tot hen: Wijzen, ga niet terug naar Jeruzalem, naar koning Herodes hoor! De wijzen luisteren naar de Heere. Ze gaan via een andere weg weer terug. Terug naar het oosten om ook daar andere mensen te vertellen over de geboren Koning. Hun Zaligmaker om zo ook anderen te troosten.

Wat een wonder. De wijzen dwaalden in hun zoeken. Ze kwamen in Jeruzalem aan in plaats van Bethlehem. Maar God Zelf bracht hun bij de geboren Zaligmaker. Ze gingen zoeken en mochten vinden!
Zullen wij ook zoeken? In de Bijbel? In gebed en in Gods huis?
Hij leert wie wij zijn door onze zonden. Hij leert Wie we nodig hebben voor ons hart.
Zoek dan de God van de hemel!
Wanneer je Hem mag leren kennen, zal je nu soms al iets van de echte blijdschap in de Heere hebben. Die vreugde in de Heere is veel groter dan al het aardse verdriet!

Dan ga je soms stil met Maria meezingen:

Hoe heilig is Zijn naam!
Laat volk bij volk te zaâm
Barmhartigheid verwachten;
Nu Hij de zaligheid,
Voor die Hem vreest, bereidt,
Door al de nageslachten.