‘Ik geloof wel, maar niet zoals jullie’ (2)

Wat als je kinderen niet langer naar de kerk gaan en het gesprek over het geloof lastig is? Het is een gevoelig thema, waar ouders moeilijk over praten. Twee echtparen met volwassen kinderen die de kerk en/of het geloof verlaten hebben, doen hun verhaal. In deze blog deel 2.

Erwin en Ineke hebben drie kinderen een dochter en twee zoons. Alle drie zijn ze inmiddels volwassen en ze gaan niet meer naar de kerk. Of ze nog geloven? Erwin en Ineke denken dat er nog wel iets zit, maar erover praten is lastig. En hoe langer hun kinderen niet meer naar de kerk gaan, hoe verder het geloof wegebt.

Hoe was dat, geloven bij jullie thuis?
Erwin: ‘We hebben onze kinderen met het geloof grootgebracht. Net zoals onze ouders dat deden. Ze gingen naar de kerk, de catechisatie en de vereniging. Aan tafel lazen we de (kinder)bijbel en voor het slapengaan lazen ze een dagboekje.’
Ineke: ‘Die waren vaak wel droog. De dagboekjes van nu zijn veel aantrekkelijker. Ook in de kerk was het vaak afstandelijk en talig. Onze jongste zoon trok dat niet goed. Bijvoorbeeld als hij een inleiding voor de vereniging moest maken. Dat was een strijd. Na twee jaar hebben we gezegd: je hoeft niet meer naar de vereniging. Dat was een goede keuze, ook al begreep niet iedereen in onze gemeente dat. De catechisatie werd geleid door een predikant met ervaring in het onderwijs, die man begreep dat soort jongens.’

Erwin en Ineke: ‘Onze oudste dochter heeft het lang volgehouden om niet met vrienden mee te gaan op zondag.’ (beeld FluxFactory/iStock)

‘Ineke heeft het als moeder echt geweldig gedaan’, zegt Erwin. ‘Ik voel me weleens schuldig. Doordat ik altijd in de kerkenraad zat en bezig was met de problemen van anderen in de kerk, ben ik te weinig thuis geweest, om gewoon met de kinderen te praten, over van alles, maar vooral ook over het geloof.’ Zijn advies aan ouders nu: ‘Leg je telefoon wat vaker aan de kant en neem de tijd om te praten, want voordat je het weet zijn ze volwassen.’

En toen gingen ze niet meer naar de kerk?
Ineke: ‘Dat ging geleidelijk. Twee van onze kinderen hebben zelfs nog belijdenis gedaan. Maar door een verhuizing, een studie of ziekte die hen langere tijd uit de kerk hield, ebde de kerkgang weg. Als je één keer niet gaat, mis je het. Bij twee keer mis je het al minder en na een tijdje vul je je zondagen anders in.

Vrienden die niet gewend zijn om de zondag apart te houden, nemen je gemakkelijk mee. Dan moet je sterk in je schoenen staan. Onze oudste dochter heeft het lang volgehouden om niet met vrienden mee te gaan op zondag. Misschien zijn christelijke vrienden en goede relaties binnen de kerk wel het belangrijkste. Zij houden je erbij. Misschien hadden onze kinderen wel meer vrienden in de kerk gehad als destijds meer in kinderwerk geïnvesteerd was.’

Kun je geloven buiten de kerk?
Ineke vindt dit een lastige vraag. Ze denkt dat er wel geloof buiten de kerk kan zijn. Erwin vindt het moeilijk om geloof en kerk los van elkaar te zien. Hij is ervan overtuigd dat God de kerk met een reden gegeven heeft geloven buiten de kerk zou hij zelf niet kunnen.

Ineke beaamt dat het inderdaad wel heel lastig is. ‘In de manier waarop onze dochter sprak, hoorde je eerder dat ze met geloven bezig was. Ze vertelde dan enthousiast over een boek of verhaal waardoor ze geraakt was. Maar dat horen we steeds minder vaak. We weten niet goed wat onze kinderen geloven, maar we merken wel dat het verschuift. Onze jongste zoon zei een tijdje terug: “Mam, ik geloof wel, maar niet zoals jullie, ik geloof niet in de hel.”

Het was voor leeftijdsgenoten lastig om hem op te zoeken en weer mee te nemen

Hoe voelt het voor jullie dat jullie kinderen hun leven anders invullen?
Ineke: ‘Een vrouw uit onze gemeente zei een paar jaar geleden: “Je moet je niet schuldig voelen. Je hebt je kinderen opgevoed zoals jij dacht dat het goed was.” Ik vond het zo mooi dat ze dat zei. In onze kleine gemeente kunnen we er goed over praten. Niet vaak, maar in kleinere groepen, bijvoorbeeld bij Bijbelstudie. We kennen elkaar goed, de kinderen zijn hier opgegroeid. Dat helpt. Maar toen onze jongste niet meer naar de kerk ging, was het voor leeftijdsgenoten, ook als we dat vroegen, lastig om hem op te zoeken en weer mee te nemen.’

Erwin: ‘Als je uit beeld bent, word je snel losgelaten.’

Ineke: ‘Die ene ouderling, die heeft wel heel lang contact gehouden.’

Hoe is jullie band met jullie kinderen nu?
Ineke: ‘We hebben een goede band met onze kinderen en we hopen dat dat zo blijft. Maar het is niet zo dat we met hen over het geloof kunnen praten. We kunnen best een keertje iets over geloven zeggen, maar daar gaan ze niet op in. Het is misschien ook wel goed om het moment af te wachten waarop dat wel kan.

“Het is alsof hij ons ontloopt”, zei Erwin op een gegeven moment over onze middelste zoon, toen student. Hij wilde zijn eigen studie betalen en werkte daarom in de weekenden in een bar. Ik wist: dat is mis. Als je om vier uur ’s nachts thuis bent, ga je de volgende dag niet meer naar de kerk. We zagen elkaar niet veel, maar het was duidelijk dat hij zich ten aanzien van ons geen houding wist te geven. Nu hij volwassen is, merken we gelukkig dat het contact weer beter wordt.’

Erwin en Ineke zijn gefingeerde namen. Hun echte namen zijn bij de redactie bekend.