Bidden met kleine kinderen hoe doe je dat? En hoe leer je hen zelf bidden? In gesprek met theologe Erika van Nes mochten wij ontdekken hoe zij dit heeft aangepakt in haar eigen gezin.
Wat is jouw ervaring met kinderen leren bidden?
“De zoektocht naar het leren bidden van mijn kinderen heeft wat met mij gedaan. Toen ik hen wilde leren bidden merkte ik dat dit alles met mijzelf te maken heeft. Als ik wil dat mijn kinderen leren bidden, dan moeten ze kunnen zien dat ik bid. Als ik dit bekijk vanuit de ontwikkelingspsychologie zie ik heel duidelijk dat kinderen een voorbeeldfiguur nodig hebben. God heeft mij aan mijn kinderen gegeven als voorbeeldfiguur. Er zijn gelukkig meer mensen die een voorbeeld kunnen zijn voor kinderen, maar in eerste instantie zijn wij dat als ouders.”
Hoe heb ben jij omgegaan met het leren bidden van je kinderen?
“Van jongs af aan zijn we hier mee begonnen. Eerst door zelf te bidden en daarna mochten zij meebidden met enkele woorden. Wij maakten korte zinnen die we steeds herhaalden en het kind mocht de laatste woorden aanvullen. Ik zei bijvoorbeeld: ‘wij bidden dat…’en het kind vult aan ‘in Jezus naam’. Zo leren we ze stap voor stap steeds meer zelf bidden. Het is en blijft ook wel een zoektocht om je kind te leren bidden, want het is per kind verschillend hoe ze met bidden omgaan. Kinderen hebben heel verschillende karakters. Onze kinderen vertellen niet direct honderduit naar andere mensen. Dan moet ik als ouder ook niet verwachten dat ze dit naar God wel direct zullen doen. Daarom ben ik opzoek gegaan naar verschillende vormen. Ik heb ervaren dat zodra we een creatieve manier van bidden inzetten de kinderen direct mee willen doen.”
Kun je een voorbeeld geven van een creatieve gebedsvorm?
“Ik denk dan aan het gebedskoffertje. De kinderen mochten op briefjes iets schrijven of tekenen waarvoor ze God wilden bidden of danken. De hele dag stond het koffertje op tafel en de hele dag mochten ze wanneer zij dat wilden er briefjes in stoppen. Belangrijk was dat wij als ouders hier ook aan meededen. Elke avond zat de koffer vol! Deze laagdrempelige wijze paste goed bij onze kinderen. Nu bidden we op vaste momenten en is er telkens iemand aan de beurt. Dit helpt voor hen om een vaste structuur te vinden, nu weten ze wat er van hen wordt verwacht en wanneer ze mogen bidden.”
Heb je wat praktische tips voor ouders die hun kinderen willen leren bidden?
Een beetje een opendeur, maar toch heel belangrijk is begin zo vroeg mogelijk. In mijn boek Mosterdzaadjes heb ik aandacht besteed aan de ontwikkeling van kinderen en hoe je hier in de geloofsopvoeding bij aan kunt sluiten. Kort gezegd komt het hier op neer. In de babytijd wil het kind meedoen. Wordt het kind iets ouder, dan doet het na, om vervolgens in de peuter- en kleutertijd volop zelf te willen doen.Het is mooi om hier bij aan te sluiten ook als het gaat om bidden. Laat kinderen zelf meedoen door ze ruimte te geven om hardop dingen te zeggen.
Klassenfotogebed
Gebruik de klassenfoto van je kind om elke dag voor een ander kind uit de klas te bidden. Vraag of er iets is waarvoor gebeden kan worden, speelt er misschien iets in het leven van het kind waarvoor jullie kunnen bidden. Dit helpt kinderen om vertrouwd te raken met het leren bidden voor andere mensen.
Hoe ga je om met kinderen, als ze niet durven of willen bidden?
"Ik denk aan een voorbeeld bij ons uit het gezin. Wanneer er ’s middags een vriendje langs komt en het is de beurt van mijn dochter om te bidden dan wil ze dit meestal niet. Ik probeer dan niet te pushen dat het moet en doe het dan zelf en geef dan aan dat ze ’s avonds voor het eten mag bidden. Ik hoop dat, omdat we al jaren lang met elkaar bidden er een basis ligt en dat ze vertrouwd raken met gebed ook als het straks misschien een andere vorm gaat krijgen.Als oudere kinderen nog niet zo goed zelf durven te bidden bespreek dit ook samen. Als het kind het lastig vindt om zelf woorden te vinden om te bidden kies dan bijvoorbeeld voor een boekje met uitgeschreven gebeden die het kind mag voorlezen. Zorg dat bidden bij de structuur van de dag gaat horen door op vaste momenten te bidden. Maar laat het ook onderdeel zijn van je leven en beperk het niet alleen tot de vaste momenten. Ik geef dit in mijn gezin vorm door gedurende de dag ook aan mijn kinderen te vertellen dat God bij hen is en dat God bij alles betrokken is.”
Erika van Nes is theologe en moeder van twee kinderen van 6 en 4 jaar. Zij heeft het boek Mosterdzaadjes geschreven. Dit is een handboek voor geloofsopvoeding voor de kleinste kinderen. Het is een praktisch inspiratieboek om ouders te helpen thuis heel bewust bezig te zijn met geloofsopvoeding bij baby’s, peuters en kleuters. Op de blogpagina van Erika, www.zoekennaarhetgoede.nl, is veel inspiratie te vinden voor de geloofsopvoeding.