Vroeg opstaan

Eigenlijk ben ik een avondmens. Kids in bed, koffie, en dan begin ik weer een beetje te leven. Als ik nog iets te doen heb beginnen de radertjes in mijn hersens meestal niet voor half 10 's avonds te draaien, dus voor ik dan in bed lig kan het wel laat zijn. In de jaren dat ik mama ben heb ik wel geleerd dat het echte nachtbraken niet bevorderlijk is voor mijn humeur en de gezinssfeer de volgende ochtend. Maar bewust vroeger gaan opstaan dan nodig, dat had ik niet van mezelf verwacht. Maar... ik ben verkocht! Waarom?

Vijf redenen waarom vroeg opstaan zo fijn is:

1. Het is nog stil in huis.
Hoe heerlijk! Een stil huis! Aangezien dat de rest van de dag niet veel meer gebeurt is het een kadootje aan mezelf om daar een poosje van te genieten.

2. Het is een rustig moment voor Bijbel lezen en gebed
De Heere Jezus bad 's morgens vroeg (als het nog nacht was) in de eenzaamheid tot Zijn Vader (Markus 1:35). Hij wist dat er de gehele dag een beroep op Hem gedaan zou worden en dat Hij weinig rust zou krijgen om te bidden. Is dat bij ons, mama's, ook niet het geval? Ook in de psalmen lezen we er vaak over dat het spreken met de Heere de eerste activiteit van de dag is. "Ik zoek u in de dageraad" (psalm 63:1), "Des morgens, HEERE, zult Gij mijn stem horen" (psalm 5:3), "Waak op, gij luit en harp! ik zal in den dageraad opwaken" (psalm 108:2), "Doe mij Uw goedertierenheid in den morgenstond horen, want ik betrouw op U" (Psalm 143:8). Als ik tegelijk wakker wordt met de kinderen lukt dat niet. Dan probeer ik er later op de dag tijd voor te maken, maar niet zelden schiet het er dan bij in.

3. Je kan een plan voor de dag maken
Na mijn stille tijd en mijn lijstje "herinneringen voor elke dag", maak ik een to-do lijstje voor de dag. Als ik dat niet doe ben ik de hele dag bezig met ad hoc dingetjes die wel urgent zijn, maar niet persé belangrijk. Als ik wil dat dingen gebeuren die niet meteen af hoeven maar wel belangrijk zijn, dan moet ik een plan maken. Een to-do lijstje kan zo simpel of zo geavanceerd zijn als je zelf wil. Een rijtje van 6 dingen die niet "vanzelf" gebeuren, waar je even tijd voor moet maken, helpt al heel veel.

4. Slik de kikker
Timemanagement-expert Brian Tracy bedacht een methode waarbij je de lastigste of vervelendste taak van de dag als eerste uitvoert. Als je na je Stille Tijd en het maken van je plan voor de dag nog tijd overhoudt kan je overwegen om je lastigste actiepunt alvast te doen (of in elk geval: er een begin mee te maken). Tenzij het een akelig telefoontje is (dat je beter niet om 7 uur 's ochtends kunt doen) geeft dat namelijk een heerlijk gevoel voor de rest van de dag. Dus waar zie je het meest tegenop? Begin er vast mee voor het ontbijt!

5. Doe iets wat je graag ziet gebeuren
Een alternatieve invulling in plaats van de kikker is om 's morgens vroeg juist iets te doen dat je heel graag wil doen, maar waar je jezelf normaal gesproken geen tijd voor gunt. Omdat het niet direct noodzakelijk of urgent is bijvoorbeeld. Misschien kan je de tijd gebruiken om iets te doen dat bijdraagt aan je doelen voor dit jaar. Voor mij is dat mijn zelfstudie Arabisch. Het voelt een beetje als een beloning voor het vroege opstaan als het me lukt om daar een kwartiertje aan te werken voordat de rest van de familie wakker wordt.

Dan nog een paar tips...
Ik heb al een paar keer eerder geprobeerd om vroeg op te staan. Dat lukte meestal wel een paar dagen, maar daarna kwam het er niet meer van. Wat helpt om het vol te houden?

1. Vraag je af of het de juiste tijd voor je is
Als je veelvuldig gebroken nachten hebt of regelmatig avonddiensten werkt moet je je afvragen of het haalbaar is om vroeger op te staan dan strikt noodzakelijk. Slaap is een heel belangrijke bezigheid waar je niet lichtvaardig mee moet omgaan. Als een uur langer slapen je helpt om gedurende de dag vriendelijker en geduldiger te zijn tegen je man en kinderen kan dat zelfs belangrijker zijn dan het houden van stille tijd in de vroege morgen.

2. Kom uit bed en beweeg!
Eerder zette ik mijn wekker uit en voor ik goed en wel uit bed was sliep ik alweer. Of ik ging rechtop in bed zitten met mijn Bijbel om drie kwartier later met een stijve nek wakker te worden. De enige manier om 's morgens vroeg wakker te blijven is direct uit bed te stappen en in beweging te komen. Als het je helpt, leg dan je telefoon een paar stappen bij je bed vandaan. Eenmaal beneden zorg ik ervoor dat mijn hartslag even flink op gang komt, zodat ik goed wakker word. Ik doe 5 minuutjes cardio-oefeningen met een filmpje op Youtube. Een paar minuten springtouwen werkt ook perfect. (Niet lachen!! Springtouwen is echt héél goed voor je!)

3. Kruip er op tijd in
Vroeg opstaan begint de avond ervoor. Tenzij je floreert op 4,5 uur slaap is het wel belangrijk dat je 's avonds niet te laat naar bed gaat. Ben je een keer wat later of had je een feestje? Van een nachtje korter slapen krijg je niets. Maar probeer een gewoonte te maken van minimaal 7 uur slaap per nacht.

4. Géén schermen!
Het is echt jammer van dat kostbare eerste uurtje van je dag als je dat laat opvullen door social media, nieuws of ander schermgebruik. De tijd vliegt dan voorbij en je hoofd vult zich alweer met allerlei prikkels die je veel beter nog even buiten kan laten. Laat die telefoon en tablet dus nog lekker even links liggen en doe wat anders. Je zult merken wat een verschil dat maakt!

5. Weet wat je wil doen
Maak een simpel lijstje van de dingen die je wil doen als je vroeg opstaat. Als je dat niet doet heb je kans dat je je een beetje zit te vervelen en de volgende dag weer lekker blijft liggen. Bedenk welke kikker je wil slikken, wat je voor "belangrijks" wil laten gebeuren en schrijf het op een briefje, waar je 's morgens vroeg meteen op kunt kijken. Voor het geval jouw hersens 's morgens ook nog even op gang moeten komen, net als de mijne.

6. Maak er een gewoonte van
Als je eenmaal merkt hoe fijn het is om de dag rustig op te starten vóór je kinderen je aandacht vragen dan is het aan te bevelen om er een vaste gewoonte van te maken. Dat betekent: elke dag dezelfde tijd opstaan, ook in het weekend. Dat klinkt natuurlijk nogal raar, want kom op, hoe lekker is het om op zaterdagochtend nog even te kunnen blijven liggen? Maar als je het graag wil volhouden is het echt beter om 7 dagen per week hetzelfde ritme te hebben. Ik stap in het weekend nog wel eens terug in bed na mijn "ochtendritueel", zodat we gezellig nog even kunnen knuffelen met de kinderen in het grote bed.

7. Leer je kinderen hoe laat ze uit bed mogen
Misschien een open deur, maar vroeg opstaan zodat je een poosje rust hebt voor jezelf heeft alleen zin als je kinderen weten hoe laat ze uit bed mogen komen. Voor kinderen die nog geen klok kunnen kijken zijn er speciale wekkers op de markt. Wij hebben een timer op het nachtlampje gezet. De meiden weten dat ze pas uit bed mogen als het lampje uit is. Voor onze dreumes geldt dat natuurlijk niet en daarom wordt mijn "uurtje rust" wel eens onderbroken doordat hij wakker wordt.

8. Het is nu het fijnste seizoen om te beginnen!
Het is nu de perfecte tijd om jezelf aan te wennen om vroeger op te staan. In de winter als het koud en donker is 's morgens heb je heel veel discipline nodig om eerder op te staan dan nodig. Nu is het geen straf en wandel ik zo op blote voeten naar beneden terwijl de zon al in de kamer schijnt. Zit de gewoonte er nu goed in, dan wordt het straks in het najaar hopelijk makkelijker om het door te zetten. Met al die vogels die een fluitconcert geven voel je je nu alles behalve zielig en alleen in de vroege ochtend.

Kortom
Ik ben verkocht! Waar ik eerder vaak werd gewekt door de kinderen en dan al meteen het gevoel had dat ik achterliep op de dag, heb ik nu een fijne ochtendroutine. Dat eerste uurtje van de dag helpt me enorm om dingen voor elkaar te krijgen waarvoor ik eerst altijd naar tijd moet zoeken en bovendien ben ik goed wakker en ontspannen tegen de tijd dat ik de kinderen ga begroeten. En dat is ook fijn!