Spelletjes om aan de praat te raken

Praten. Er zijn kinderen die ermee beginnen als ze wakker worden en er pas mee stoppen als ze in slaap vallen. Er zijn er ook bij wie je de woorden er bijna uit moet trekken. Hoe kom je er dan achter hoe ze denken, wat ze moeilijk vinden en wat ze juist leuk vinden? Twee praatspelletjes onderwerpen we aan een proef. Na één keer spelen weten we het zeker: Dit gaan we vaker doen!

“Openhartig” is de veelzeggende naam van het spel dat als eerste ons gezin binnenkwam. Een klein doosje met honderd kaartjes, meer is het niet. Ik had nog nooit van het spel gehoord en wist dus totaal niet wat ik kon verwachten. De meest introverte dochter was direct enthousiast. Het grote voordeel van dit spel is dat je niet eerst een uur op de spelregels hoeft te puzzelen om te kijken hoe het werkt. Het is een kwestie van een kaartje pakken en beginnen maar.

Daar gaan we dan. Ik pak een kaartje en lees m’n vraag voor: “Wat is het allerleukste om met je moeder te doen?” Daar kan ik wel iets op verzinnen. Winkelen! Ondertussen vragen de meiden zich af wat zij zouden hebben gezegd als ze dit kaartje hadden gepakt. Zwemmen, lezen, fluiten?

Miranda (7) is aan de beurt en leest een kaartje: “Maak samen hardop een gedicht waaraan je om de beurt een regel toevoegt. Jij begint!” Ze gaat van start en wij rijmen om de beurt vrolijk voort. Het wordt een hilarisch grote-onzingedicht.

Dan komt er een kaartje dat wat meer actie vraagt: “Pak een bal en klem die tussen jouw buik en die van een medespeler. Loop nu rondjes zonder je handen te gebruiken en zonder de bal te laten vallen. Hoe lang kunnen jullie dit volhouden?” Dat is een actie die zowel leuk is om zelf uit te voeren als om naar te kijken. Het is nog niet zo eenvoudig als het op het eerste gezicht lijkt. Zonder goede samenwerking gaat het gelijk mis.

Ons oordeel over dit spelletje is positief, om verschillende redenen. Miranda van 7 geniet vooral van de actiekaartjes. Sommige vraagkaartjes zijn voor haar nog te moeilijk. Dan pakt ze gewoon een ander kaartje en zo blijft het voor haar toch leuk. Haar oudere zussen genieten echt van de vraagkaartjes. Het is leuk om te horen wat een ander zegt op de vraag: “Wat of wie vind jij zielig?” De ervaring leert dat zulke vragen hele gesprekken op gang kunnen brengen. Niet altijd direct tijdens het spelletje, maar soms ook op een later moment. En dat is voor mij de hoofdreden om positief te zijn!

Foute vraag?
“Table topics – tieners” heet het tweede spel dat uitdaagt tot praten. Als je dit spel voor het eerst in handen krijgt, ben je geneigd direct alle kaartjes te gaan lezen. En dat heb ik dan ook maar gedaan, alle 135 kaartjes. Bij verreweg de meeste vragen dacht ik: Goede vraag. Soms dacht ik: Hmm, kan beter. En één keer dacht ik: Foute vraag. De vragen zijn gericht op tieners. Voor ons als gezin betekent het dat we dit alleen met de oudste twee kunnen spelen en dus niet op zondagavond, als we met z’n vijven een spelletje doen.

Ik geef eerst een paar voorbeelden uit die grote groep goede vragen: “Wat doe je om je beter te voelen als je in de put zit?” “Welk excuus gebruik je het meest als je huiswerk niet af is?” “Welk schooljaar vond je tot nu toe het leukst?” “Wat zou je willen veranderen aan je uiterlijk?” De tweede groep van kaartjes waarbij ik aarzelde, vereist wat meer uitleg. Een deel van de vragen richt zich op het seksuele. Zoals deze: “Wat zou je doen als je zwanger zou raken?” In eerste instantie was ik geneigd het kaartje eruit te halen, want nu de oudste twaalf is, is dat nog erg ver van m’n bed. Maar hoe meer ik erover nadacht, hoe meer ik de vraag ging waarderen. Met drie dochters is dit onderwerp het bespreken meer dan waard. Is zwanger raken hetzelfde als zwanger worden? En als je nog niet getrouwd bent, zou je het ons dan durven vertellen? En hoe denk je over abortus?

Een andere vraag uit die tweede groep is deze: “Welke tatoeage zou je nemen en waar zou je hem laten plaatsen?” Ook bij dit kaartje dacht ik: Die haal ik eruit. Maar ook bij dit kaartje heb ik dat uiteindelijk niet gedaan. Je kunt toch ook gewoon zeggen: Ik wil geen tatoeage?

Ze moeten leren voor hun mening uit te komen. Eerst in het gezin en later in breder verband. Dan is dit alvast een bescheiden oefening.

Nog een derde kaartje uit die tweede groep: “Waarom geloof jij wel of niet in God?” De grote vraag die vaak gereserveerd wordt voor een huisbezoek komt hier spontaan om de hoek. Als dat geen mooie aanleiding is voor een goed gesprek, weet ik het ook niet meer.

Ten slotte nog het ene kaartje waarbij ik dacht: Foute vraag. Dat is deze: “Zou je eeuwig willen leven als het kon?” Johannes 3:16 is duidelijk: Een ieder die gelooft, heeft het eeuwige leven. Maar ook voor dit kaartje geldt: Ik laat hem er gewoon in zitten. Uiteindelijk vind ik deze foute vraag misschien wel de beste van alle 135.

In het kort

• Openhartig: Spel met honderd kaartjes, zowel opdrachten als vragen. Geschikt vanaf zeven jaar. Zowel leuk in een kleine als in een grote groep. Spelduur kun je zelf bepalen. Het spel is in sommige winkels te verkrijgen en ook via internet (bol.com).
• Table topics tiener: Spel met 135 kaarten met vragen die om een openhartig antwoord vragen. Geschikt vanaf de middelbare school. Niet geschikt voor een al te grote groep, want iedereen moet zich wel durven geven in de antwoorden. Spelduur kun je zelf bepalen. Het spel is alleen via internet te koop.

Margreet van den Berg-van Brenk