Een volle kinderagenda

Het lijkt allemaal leuk en het is allemaal leuk. De vraag is alleen hoe het ook leuk kan blijven. Zwemmen, muziekles, schaakles, club, koor. Bij iedere activiteit kan het kind iets leren. Je zou ze van alles iets mee willen geven, maar het zal duidelijk zijn dat dit niet lukt. Wat is wijsheid?

De eerste min of meer verplichte activiteit buitenshuis is vaak zwemles. Hierbij kijken ouders nog niet naar de interesse van het kind. Veiligheidsoverwegingen voeren de boventoon. Staat het A-diploma eenmaal te pronken op de slaapkamer, dan komt automatisch de vraag naar wel of niet doorgaan voor B. Volgens de zweminstructeurs zijn het vooral de ouders die het kind ervan weerhouden om door te gaan.

Vanaf een jaar of acht, negen komen de echte vragen over de vrijetijdsbesteding: Mag ik op koor? Mag ik trompet leren spelen? Mag ik op voetbal? Mag ik naar de hengelvereniging? Orthopedagoge Marieke de Jonge-Brouwer adviseert ouders altijd goed naar hun kinderen te luisteren. Als een kind iets wil, zal het er in een gewone situatie ook om vragen.

Veel kinderen kunnen bij hun eigen kerkelijke gemeente terecht voor tal van activiteiten. Naast de catechisatie zijn er verenigingen en koren. Het is de vraag of kerkelijk betrokken ouders niet geneigd zijn hun kinderen overal naartoe te laten gaan.

Een Sire-campagne uit 2002 legde de volgende vraag bij de ouders neer: Kinderen hebben het druk. Van wie zouden ze dat nou hebben?

Checklist bij de kinderagenda
Marieke de Jonge-Brouwer, orthopedagoog bij psychologenpraktijk Brouwer, stelt een aantal vragen bij de volle kinderagenda:

• Houden de kinderen voldoende vrije tijd over om zelf te kunnen kiezen wat ze willen? Vooral basisschoolleerlingen moeten lekker buiten kunnen spelen met anderen.
• Past de activiteit bij de leeftijd van het kind? Een meisje van vier hoeft nog niet op paardrijles. Voor kinderen vanaf een jaar of acht kunnen ouders een activiteit buitenshuis overwegen. Het is goed voor de sociale contacten en het kind leert dat het zich moet houden aan afspraken, ook als het die dag geen zin heeft.
• Past de activiteit bij de persoonlijkheid en interesse van het kind? Een druk buitenkind kun je beter niet naar schaakles sturen. Een a-muzikaal meisje hoeft niet naar pianoles.
• Past de activiteit bij de omgeving? In een groot gezin kan de moeder niet ieder kind overal naartoe brengen.
• Raakt het kind niet overbelast? Dit kan zich uiten in druk gedrag, hoofdpijn, buikpijn etcetera.
• Past het in het gezinsbudget? Het is niet erg als kinderen niet op sport- of muziekles kunnen. Een koor is veel voordeliger. Van het allergrootste belang is een goede sfeer in huis. Koop een leuk spel om met zn allen te doen.

Agenda Lizette van Beek, groep 5
Maandag - 17.30 uur: pianoles
Woensdag - 15.00 uur: tennissen | 19.15 uur: koor
Donderdag - 16.00 uur: turnen
Zaterdag - 10.00 uur: club

Reactie moeder:
Lizette geniet erg van alle activiteiten buiten school en ik stimuleer haar daarin, omdat het haar algemene ontwikkeling ten goede komt. Het is voor mijzelf niet altijd even makkelijk: ik ben het taxibedrijf dat haar overal naartoe brengt en weer ophaalt. Alleen de pianoleraar woont dichtbij. Ik ben blij voor Lizette en haar broer dat we dit financieel gezien ook goed kunnen doen.

Reactie Marieke de Jonge:
Voor een meisje van groep 5 heeft ze erg veel te doen. Ze loopt het risico op overbelasting. Twee sporten is erg veel laat Lizette één van beide kiezen. En hoe doet ze het als ze op woensdagmiddag een feestje heeft? Ik betwijfel of Lizette tijd genoeg heeft om met andere kinderen lekker buiten te spelen. En wat ook belangrijk is: Kan de moeder dit programma aan?

Agenda Marien Jansen, groep 7
Maandag - 16.30 uur: schaakles

Reactie moeder:
De agenda van Marien is niet erg gevuld. Het is geen voetballer en ook geen muziekliefhebber. Hij zit graag te lezen of op de schaakcomputer te spelen. Ik vind het niet erg dat hij niet op een of andere sport wil, want ik zie daar niet altijd veel goeds van komen. Daarbij komt dat sport- en muziekles vreselijk duur zijn. Met nog acht kinderen is dat geen doen.

Reactie Marieke de Jonge:
Fijn dat Marien vaak een boek pakt. Dat zouden veel meer kinderen moeten doen. Het is geen probleem dat hij buiten school om maar één activiteit heeft. Ik hoop wel van harte dat hij met andere kinderen speelt. Als er in een gezin geen geld is voor allerlei activiteiten, is de sfeer in huis dubbel van belang. Een open huis voor vrienden is ook belangrijk.

Agenda Jonneke van Ostende, vwo 1
Maandag - 18.30 uur: catechisatie
Dinsdag - 19.30 uur: koor
Donderdag - 17.00 uur: dwarsfluitles
Vrijdag - 19.30 uur: club

Reactie moeder:
Ik vind dat ze een vol programma heeft. De omschakeling naar het voortgezet onderwijs kostte haar veel energie. Om over het huiswerk nog maar te zwijgen. Ze heeft moeite om alles bij te houden. Het oefenen voor muziekles schiet er nu vaak bij in. En dan te bedenken dat ze in voorgaande jaren ook nog aan waterpolo deed. Wij hebben in het gezin als regel dat de kinderen buiten de kerkelijke bezigheden om nog maximaal twee betaalde activiteiten mogen doen.

Reactie Marieke de Jonge:
Bij de overgang naar het voortgezet onderwijs moeten keuzes worden gemaakt. De hoeveelheid huiswerk neemt flink toe en de vrije tijd af. Wordt het voor Jonneke niet een te zware belasting? Ze moet niet met buikpijn of tegenzin naar dwarsfluitles gaan omdat ze nauwelijks heeft kunnen oefenen. Dan moet ze ermee stoppen. Het is goed dat haar ouders regels stellen, al zou ze er nu naast catechisatie, koor en club geen twee dingen bij kunnen hebben.

Agenda Michiel Waterman, vmbo 4
Dinsdag - 20.00 uur: catechisatie
Woensdag - 18.00 uur: werken
Donderdag - 17.30 uur: voetbal
Vrijdag - 18.00 uur: werken
Zaterdag - 9.00-18.00 uur: werken

Reactie moeder:
Het liefst zou Michiel ook op dinsdagavond vakken vullen bij de C1000, maar dat vind ik niet goed. Voetballen mag hij gerust een keer overslaan als dat beter uitkomt, maar catechisatie niet. Voor hem geldt dat werken zijn hobby is. Het bijkomende voordeel is dat hij nu zelf de voetbalclub kan betalen.

Reactie Marieke de Jonge:
Het schoolwerk van Michiel mag niet onder zijn werken lijden. Het is goed dat zijn moeder aangeeft dat catechisatie belangrijker is dan werken en daar dus een grens trekt. Bij het voetballen laat ze hem zelf nadenken wat hij wil. Mooi is ook dat zijn moeder hem leert om met geld om te gaan, door hem zelf te laten betalen voor de voetbalclub.

Tekst: Margreet van den Berg - van Brenk