Publicaties over popmuziek

De wereld van popmuziek is een wereld op zich. Niet iedereen is daarin thuis, maar bijna elke opvoeder, jeugdwerker of catecheet komt ermee in aanraking door het werken met jongeren. Dan sta je voor de keuze om het thema te negeren of het gesprek hierover aan te gaan. Maar dan is de vraag: hoe voer je dat gesprek? In dit artikel bespreken we drie publicaties waarin het gesprek gezocht wordt met popmuziek.

Een publicatie vanuit christelijke perspectief die uitgesproken positief is over popmuziek is Heilige Herrie (2020), een boek met bijbehorende website en afspeellijsten via Spotify van jongerenwerker Corjan Matsinger. Hij is onmiskenbaar goed thuis in de wereld van popmuziek en kan daar onderhoudend over vertellen. Hij weet allerlei raakvlakken tussen geloof en popmuziek op te sporen en benoemt ook allerlei posities die christenen hierin zelf innemen.

Van recenter datum is zijn boek Popbible (2024), waarin hij 1001 liedjes bespreekt die impliciet of expliciet verwijzen naar gedeelten uit de Bijbel. Zo wordt duidelijk hoezeer allerlei Bijbelse verhalen en thema’s doorwerken in de popmuziek.

Hoe leerzaam deze rondgang door de wereld van geloof en popmuziek ook is, de opstelling van Matsinger tegenover popmuziek is niet bepaald navolgenswaardig. Nog afgezien van het feit dat de titel van de proloog al een vloek bevat, relativeert hij in zijn boek vooral veel bezwaren van christenen tegen popmuziek. De rode lijn in zijn boek is: ontspan, relativeer je eigen overtuigingen en geniet van de muziek. Het zou zomaar een stairway to heaven kunnen zijn … De aangereikte inhoud is behulpzaam om het gesprek met jongeren te kunnen voeren, maar voor gezonde geestelijke leiding op dit terrein moeten ambtsdragers of jeugdwerkers echt te rade gaan bij andere bronnen.

Een iets kritischer reflectie is te vinden in de podcastserie Rock my soul uit 2020/2021 van Rogier Pelgrim. Het is een integere zoektocht van een iemand die na wil gaan hoe een christen denkt (en zou moeten denken) over popmuziek. Aan de hand van zijn eigen levensgeschiedenis gaat hij allerlei bezwaren langs die er vanuit christelijke kring klinken. De kracht van deze podcastserie zit in de analyse van christelijke reacties en reflexen die er zijn tegenover popmuziek. Daarin zitten veel verborgen angsten, irreële voorstellingen en soms regelrechte complottheorieën opgesloten. Het zet aan tot nadenken: welke steekhoudende argumenten heb ik als christen in mijn mening over popmuziek? Dat betekent allerminst dat je van standpunt moet veranderen, maar wel dat jongeren recht hebben op een deugdelijke doordenking. Als ambtsdrager of jeugdwerker maak je wellicht niet elke keuze mee die Rogier in zijn leven maakte, maar leert het je wel reflecteren op de gesprekken die je voert met jongeren en welke argumenten je zelf hebt ten aanzien van popmuziek.

Steekhoudende Bijbelse argumenten vindt je wel in een al wat oudere publicatie van de hand van Bart Bolier, Ontmaskerd (2016). De auteur heeft zich ontworsteld aan de wereld van housemuziek. Dat geeft zijn woorden kracht: hij heeft de ‘achterkant’ gezien van de muziekwereld, waar het grote publiek vaak alleen de ‘voorkant’ meemaakt. In zijn boek levert hij veel behulpzame achtergrondinformatie bij diverse muziekstijlen en artiesten.
In zijn onderbouwing laat hij zien dat er een geestelijke strijd gaande is, waarbij de satan in allerlei gedaanten probeert om greep te krijgen op het leven van jongeren. Meer dan in enige andere christelijke publicatie over dit thema klinkt in dit boekje telkens de Schrift: woorden uit de Bijbel worden naast de fenomenen gelegd die Bolier waarneemt in de wereld van popmuziek. Heel helder is Bolier over de bevrijdende kracht van het Evangelie, die ons afscheid leert nemen van een wereld vol zonde.

Je bent als catecheet of jeugdwerker met dit boekje niet klaar: het vraagt om met nieuwe generaties jongeren telkens opnieuw de actuele trends en artiesten te spiegelen en te doordenken. Bolier geeft aan hoe dit op een Bijbelgetrouwe manier kan en dit boekje bevat daarmee veel wijze geestelijke lessen voor de omgang met muziek.