Gentle parenting, bijbels of niet?

Een jonge moeder uit onze kring, Jiska, dacht het helemaal goed te doen met gentle parenting. Liefdevol opvoeden, zonder harde ‘nee’, maar met keuzes en erkenning van emoties. Ze volgde de adviezen trouw op. Tot ze vastliep. Niet alleen in de praktijk, maar ook in haar geloofsovertuiging. Haar verhaal is illustratief voor een bredere trend: jonge ouders vinden via Tiktok nieuwe opvoedingsadviezen en omarmen die zonder veel reflectie. Maar past deze denkwijze eigenlijk wel bij een bijbelse kijk op het opvoeden?

De aantrekkingskracht van zachtheid
Gentle parenting is hip, vooral onder jonge ouders die hun eigen opvoeding als (te) streng of star hebben ervaren. Het model, populair geworden via sociale media, roept op tot opvoeden zonder straf, zonder bevelen, zonder ‘nee’. In plaats daarvan: keuzes geven, gevoelens benoemen, het gedrag bijsturen zonder afkeuring. Het klinkt aantrekkelijk. En eerlijk is eerlijk: het bevat waardevolle elementen. Wie wil zijn kind niet serieus nemen, niet luisteren naar de gevoelens van zijn peuter, geen machtsstrijd uitlokken?

Ook Jiska noemt dat benoemen van emoties als een krachtig element. Dat erkennen van gevoel helpt een kind om te luisteren naar zichzelf en groeit door in het vermogen om op latere leeftijd eigen keuzes te maken. Maar dan volgt de belangrijke maar.

Geen grenzen, geen richting
Jiska merkte al snel: haar dochter Amber werd er niet rustiger van. Er ontstond geen harmonie, maar verwarring. Terwijl zij telkens vriendelijk alternatieven aanbood, bleef Amber dwars liggen. En moeder raakte steeds meer uitgeput. Wat aanvankelijk voelde als liefdevolle nabijheid, werd een eindeloze onderhandeling, een zoektocht naar ‘de juiste keuze’—die het kind uiteindelijk toch niet wilde en ook niet kon maken.

Jiska zegt het scherp: “Mijn dochter kon niet omgaan met de keuzes die ik haar voorhield. Ze had behoefte aan duidelijke leiding. Ik volgde haar in wat zij wilde, maar eigenlijk vroeg ze om begrenzing. Ze wilde weten of ze het goed deed of niet.”

Wie als ouder zijn kind voortdurend vraagt wat het zélf wil, legt de verantwoordelijkheid op een schouder die daarvoor nog niet gebouwd is. En dat is een pijnlijk misverstand in gentle parenting: het idee dat een kind bij geboorte neutraal of zelfs goed is, en dus alleen richting nodig heeft, geen correctie. Maar als we de Bijbel erop naslaan, zien we een ander mensbeeld.

Een bijbels mensbeeld schuurt met gentle parenting
De bijbelse visie op het kind begint niet bij onschuld, maar bij de werkelijkheid van Gods goede schepping en de gebrokenheid door de zondeval daarna. Kinderen zijn schepsels van God en zeer kostbaar. Kinderen zijn ook zondaren. Dat betekent dat een kind niet van nature het goede kiest. Het zoekt eigenbelang. Daarom heeft een kind leiding nodig. Liefdevol en nabij, maar wel leiding. Dat betekent: grenzen stellen, nee zeggen en conflicten niet altijd vermijden.

Het doel van de opvoeding
Gentle parenting gaat voorbij aan het bijbelse doel van opvoeden. Het doel van opvoeden is niet dat kinderen altijd gelukkig zijn of conflictvrij door het leven gaan. Opvoeden is kinderen leren leven met God. Dat vraagt niet alleen om erkenning van hun gevoel, maar ook om correctie, gebed, onderwijs in het Woord, voorbeeldgedrag, en soms: een helder ‘nee’. Niet vanuit machtsvertoon, maar uit liefde.

Een opvoeding zonder grenzen is als een rivier zonder oevers: het water stroomt alle kanten op. De ouder die zegt: “Trek jij je schoenen zelf aan of zal ik het doen?” laat ruimte voor autonomie, maar behoudt leiding. Die balans is nodig. Kinderen moeten leren gehoorzamen, niet omdat ouders dat eisen, maar omdat gehoorzaamheid aan gezag een wegwijzer is naar de Vader in de hemel.

De positie van ouders
Bij gentle parenting staat gelijkwaardigheid hoog in het vaandel. Ouder en kind overleggen met elkaar en komen tot een compromis. Je kunt je afvragen of dat overeenkomt met de bedoeling van het vijfde gebod. Daarin staat aangegeven dat kinderen hun ouders moeten eren. Dat betekent dat ze ouders de plek geven van de gezagdrager. Ouders hebben het voor het zeggen. Zo heeft de Heere dat in Zijn wijsheid bepaalt. In liefde mag de ouder het kind sturen, leiden en corrigeren als dat nodig is. En kinderen luisteren en gehoorzamen hun ouders. Dat geeft veiligheid en duidelijkheid.

Waakzaam zijn op trends
Het is goed dat jonge ouders zoeken naar andere vormen dan alleen de strenge opvoedstijl van vroeger. Het is ook goed dat er ruimte is voor gevoel, voor geduld, voor het gesprek. Maar we moeten niet vergeten dat niet elke denkwijze die vriendelijk klinkt ook waar is in bijbels licht.

De populariteit van gentle parenting laat zien hoe vatbaar ouders zijn voor online trends. Een video op TikTok of een post op Instagram is soms overtuigender dan een bijbelstudie over opvoeding. We doen er goed aan om kritischer te zijn. Wat is de bron van deze opvoedvisie? Welk mensbeeld ligt eraan ten grondslag? En: hoe verhoudt dit opvoedmodel zich tot wat de Bijbel zegt over het hart van het kind?

Tot slot
Jiska’s verhaal is geen aanklacht, maar een getuigenis. Een eerlijke reflectie op een pad dat niet werkte. Haar zoektocht is herkenbaar en verdient respect. Maar het is ook een oproep: laten we waken over onze gezinnen. Niet elke zachte stem komt uit de mond van de Goede Herder. Liefde vraagt ook om leiding, om grenzen, om correctie. En altijd om genade.