Kinderen willen vroeg of laat van schoot af

Er zijn 'schootouders' en ouders die hun kinderen niet graag op schoot houden. Dat kan ook letterlijk en figuurlijk zijn. Sommige ouders laten hun kinderen nooit los en anderen laten ze al vroeg hun eigen gang gaan.

Ik schrijf nu niet verder over de kinderen, maar over de ouders. Zijn ouders die hun kinderen op jonge leeftijd hun gang laten gaan, goede ouders? Jawel, mits het niet te vroeg is. Zijn ouders die hun kinderen graag op schoot houden goede ouders? Jawel, mits het niet te lang duurt.

Nu ben ik bij het eigenlijke onderwerp. Er zijn ouders die hun kinderen te lang vertroetelen en hen zodoende belemmeren een eigen weg te gaan. Elk kind wil vroeg of laat van schoot af. Niet elke ouder kan zijn kind echter makkelijk laten gaan. Het zijn juist de liefste ouders die er moeite mee hebben.

Het is begrijpelijk dat ouders boos en verdrietig zijn als hun zoon van zestien wegloopt. Het is minder begrijpelijk dat zoveel ouders de gewone en evenwichtige volwassenwording van kinderen belemmeren door ze altijd te willen blijven bevoogden. Ze zien met lede ogen aan hoe hun kinderen hun eigen leven invullen en welke beslissingen ze nemen. Met grote bezorgdheid omringen ze hen in de keuze van hun partner en de opvoeding van de kleinkinderen. Ze hebben slapeloze nachten over hun al volwassen nakroost. Zelfs de kinderen die de deur uit zijn worden nog omringd met zorg. Die zorg wordt op verzoek en nog meer niet op verzoek aangeboden.

Wat kan hier achter schuilgaan?

• Allereerst kan er oprechte liefde achter zitten. Zo beleven de ouders het vooral zelf. Zij genieten van hun bezig zijn voor en met de (klein)kinderen. Niets is hun te veel. Ze gunnen hun kinderen tijd en aandacht.
• Er kunnen echter ook andere dingen achter zitten, zoals angst. De ouders zijn altijd bezorgd. Ze kunnen niets overgeven. Ze trakteren hun kinderen op alle mogelijke adviezen. Ze hebben echt het idee dat er dingen misgaan, als zij er zich niet mee bemoeien. Ze zijn er zelf onrustig van.
• Behoefte aan waardering kan de drijfveer zijn van te grote ouderzorg. De ouders willen nodig zijn en geprezen worden. Ze willen liefde en aandacht ontvangen van hun kinderen. Dat maakt hen gelukkig. Door hard achter hun (klein)kinderen aan te hollen, hopen ze die te ontvangen. Ze kopen zo de wederliefde.
• Tenslotte noem ik: het uitoefenen van macht. Door de kinderen figuurlijk op schoot te houden, oefenen ouders ook macht over hen uit. Ze blijven van de ouders afhankelijk en die blijven zo op de troon zitten in het gezin. Vooral de kinderen ervaren de goedbedoelde ouderliefde als een vorm van machtsuitoefening.

Wat zijn de gevolgen als ouders hun kinderen te lang op schoot houden? Dat verschilt. Sommige kinderen accepteren de te grote ouderzorg niet. Ze slaan de adviezen van de ouders in de wind. Ze bedanken hen niet of niet van harte voor alle hulp. Ze zoeken alles liever zelf uit. Dit kan ouders verdriet doen. Juist omdat zij alles zo goed bedoelen, zien ze niet in dat ze voor een deel zelf verantwoordelijk zijn voor de pijnlijke situatie. De lieve, volgzame kinderen - de schootkinderen! - accepteren veel van hun ouders. Ze ervaren de ouderzorg wel als een claim, maar komen niet in verzet. Ze willen hun ouders geen pijn doen. Ze uiten het niet, maar soms vinden ze het wel moeilijk dat ze zo weinig vrij gelaten worden. Als het voor hen echt te drukkend wordt, kunnen ze er depressief van worden. Dat maakt dat ze soms toch ook wel weer kunnen uitvallen naar hun ouders. Vergeet ook niet de gevolgen voor de schoonkinderen. Die hebben vaak minder begrip voor te grote ouderzorg dan de eigen kinderen. Dat kan tot spanningen in huwelijken leiden.

Ik sluit daarom met deze oproep af: ouders, houdt veel van uw kinderen. Vergeet echter niet dat echte liefde nooit claimend is. Geef je kinderen voldoende vrijheid, juist om ze vast te houden!